Valide Sultan (Osmanlıca:Sedef-i Dürr-i Hilafet, والده ساطان) Osmanlı padişahlarının saltanatları sırasında hayatta olan annelerine verilen ünvandı.

Osmanlı padişahları tahta çıktıkları zaman anneleri de Valide Sultan ünvanını alarak büyük bir siyasi güce ve oldukça yüksek miktarda bir gelire sahip olurlardı. Valide Sultanlar bu geliri genellikle hastane, külliye, camii ve medrese inşa ettirmek için kullanırlar, bazen de fakirlere yiyecek dağıtmak, sünnet ettirmek, düğün yapmak gibi hayır işleri yaparlardı.

Valide Sultanlar genellikle siyasete karışmazlardı. Ancak kadınlar saltanatı adı verilen dönemde Nurbanu Sultan, Safiye Sultan ve özellikle Kösem Sultan devlet yönetiminde söz sahibi olmuşlardır. Kösem Sultan oğlu IV. Murat tahta çıktığında 11 yaşında olduğu için naiplik sıfatıyla devleti bizzat yönetmiştir. Ancak IV. Mehmet'in annesi Turhan Hatice Sultan'la birlikte Valide Sultan'ların etkisi tekrar azaldı, tekrar geleneksel görevleri olan hayır işlerine döndüler.

Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Sultan tarafından yaptırılmış Pertevniyal Valide Sultan Camii

Osmanlı Devleti'nin son dönemlerindeki Valide Sultanlardan Bezmialem Sultan ve Pertevniyal Sultan İstanbul'daki birçok saray, cami, hastane ve okul inşaatlarına imzalarını atmışlardır. Osmanlı Devleti'nin en son Valide Sultanı II. Abdülhamit'in manevi annesi Piristû Kadın Efendidir. Padişahın öz annesi olmamasına rağmen padişah tarafından Valide Sultanlık ünvanına getirilmiş, 1904 yılındaki ölümüne kadar bu görevde kalmıştır. II. Abdülhamit'ten sonraki padişahlar tahta çıktıklarında anneleri ölmüş olduklarından 1904 yılında Valide Sultanlık kurumu sona ermiştir.

KAYNAK:VİKİPEDİ